İzmir Büyükşehir Belediyesi, Lozan Antlaşması’nın 100. yılında Ataol Behramoğlu’nun “Lozan” adlı eserini sahneye çıkardı. Lozan zaferine giden tarihi yolu anlatan oyun, izleyenlerin anılarını tazeledi. Oyunun galasında konuşan Önder Tunç Soyer, “İzmir olarak 24 Temmuz’u sonsuza kadar bayram olarak kutlamaya devam edeceğiz. 24 Temmuz bir gün mutlaka Türkiye’de de milli bayram olarak kutlanacak” dedi.
Lozan Antlaşması’nın 100. yılını bilim, kültür ve sanat etkinlikleriyle ölümsüzleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin prodüksiyonuyla yeniden tiyatro sahnesine dönen “Lozan” oyunu dünya prömiyerini Konak Sahne Tozu Tiyatrosu Haldun Dormen Sahnesi’nde yaptı. Şair ve yazar Ataol Behramoğlu’nun yazdığı, Timur Selçuk’un bestelediği oyunun yönetmenliğini Haluk Işık üstlendi.
Lozan galasına İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Lozan oyununun yazarı ve şair Ataol Behramoğlu, ilçe belediye ileri gelenleri, sanatçılar, siyasi parti temsilcileri, akademisyenler, büyükelçiler ve konsoloslar, sivil toplum temsilcileri ve çok sayıda vatandaş katıldı.
“Bir gün mutlaka milli bayram olarak kutlanacak”
İki perdelik oyunun ardından sahneye çıkan Önder Tunç Soyer, oyuncuları ve tüm grubu tebrik etti. Önder Soyer, “100 yıl dile kolay. Türkiye’nin tapusunun 100 yıl önce alındığı bir antlaşma. Bir barış, bir bağımsızlık bildirisi. Amaçlarımızın garantisinin sembolü. Lozan Meydanı’ndaki Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü heykellerine çelenk koyduk. Ardından İsmet İnönü Sanat Merkezi’nde harika doyurucu bir panel izledik. Sonra konser vardı, şimdi buradayız. 1950 yılına kadar Lozan hep bayram olarak kutlanırdı. 1950’den sonra ne yazık ki siyasi bir araç olarak kullanılmış ve bu büyük zafer unutulmaya çalışılmıştır. Biz İzmir olarak 24 Temmuz’u sonsuza kadar bayram olarak kutlamaya devam edeceğiz. Ve içimizde hep şu umut olacak: Bir gün mutlaka Türkiye’de yeniden milli bayram olarak kutlanacak.”
“Her şeyi tartışabiliriz ama…”
Lozan oyununun yazarı Ataol Behramoğlu, “Lozan için çok çalıştım. Antalya Devlet Tiyatrosu ilk versiyonunu sahneledi. Belgeselin yönetmenliği ağırdı. Geçen yaz özellikle ikinci versiyon üzerinde çalıştım ve belgeseli küçültmeye çalıştım. İzlerken hep olayı düşündüm. O dönemin meclis tutanaklarını tek tek okudum. Burada temel olmayan hiçbir şey yoktur. Çözmek çok zor. Ama benim için son cümle çok değerli. Her şeyi tartışabiliriz; ama nice acılar pahasına bize armağan edilmiş bir ülkede olduğumuzu da unutmadan. Bunu alkışlayalım. Bu şaka değil, Lozan kurt masası gibi. Türkiye yorgun ve buruk. Önünüzde kurtlar var. Bu görüntüyü verebiliyorsak başardık demektir. Canım kardeşim Tunç’u gönülden kucaklıyorum” dedi.
“42 yıllık kariyerimin en heyecan verici işi”
Oyunun yönetmeni Haluk Işık, “Tabii ki çok heyecanlıyım. Bunun için birçok nedeni vardır. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in başlattığı bir proje bu. Meslekte 42. yılımdayım. Bu meslek birçok onur getirdi. Ama bu iş kadar heyecanlandığım, şevkle çalıştığım ve çok çalıştığım bir iş daha olmamıştı. Sorumluluk çok büyüktü. İsmet İnönü ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk gibilerin verdiği büyük savaşın sonunda hiç olmazsa ben buradayım diyebildik. Hayata, geleceğe, ülkeme, bizi biz yapan herkese, Mustafa Kemal Atatürk’e ve İsmet İnönü’ye teşekkür ediyorum” dedi.
Lozan perdeyi 9 kez daha açacak
Osmanlı İmparatorluğu’ndan Milli Mücadele’ye ve Lozan Antlaşması’na kadar uzanan tarihsel süreci anlatan Lozan, iki perdelik bir müzikli oyun olarak seyirci karşısına çıktı. Oyun, prömiyerin ardından Temmuz ve Ağustos aylarında İzmir’deki çeşitli tiyatrolarda ücretsiz olarak 9 kez daha sahnelenecek.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
